Psikologlar ve sex terapistlerine göre hem fiziksel hem de psikolojik olarak kaliteli bir yaşam için sex insan hayatında valgeçilmez bir öneme sahiptir. Evliliğin olmazsa olmazlarındandır. Bu nedenle belki de önceleri çok da önemsenmeyen Vajinismus (Cinsel İlişkiye Girememe) artık daha rahat ifade edilebilir olmuştur. Cinsel sorunların ele alınışı cinselliğe bakış açısındaki değişime paralel olarak her geçen gün değişmekte ve gelişmektedir. Bu değişim ve gelişimin ana itici gücü ise her iki cinsin de toplumsal ve cinsel alanlardaki rolünün giderek farklılaşması ve değer kazanmasıdır. Batı toplumlarında , geçmiş yıllarda cinsel istekleri nedeniyle suçluluk duyan kadınlar, şimdilerde ise daha iyi sevişebilme ve orgazm olabilme konusunda kendilerini ve eşlerini sorgular hale geldiler.Buna karşın ülkemizin de dahil olduğu doğu toplumlarında göreceli olarak erkek cinselliği biraz daha özgürlük alanı bulsa da her iki cins için de cinsellik üzerindeki baskıcı tutum halen devam etmektedir. Tüm bunların sonucu olarak artık cinsel terapi de bir gereklilik haline gelmiştir. Ülkemizde sanıldığından çok daha fazla gördüğümüz vaginismusa gelince:Tıp Litaratüründeki tanımıyla Vaginismus:kadının eşi ya da partneri ile cinsel ilişkiye girmek istemesine rağmen kasılması nedeniyle cinsel ilişkiye girememesi durumudur. Bulgular , bu durumun asıl patolojisinin vagina ağzını kontrol eden kasların koşullu tepkisi olduğu ileri sürülmektedir.Görünen odurki bu kaslar , şiddetli bir spazm ile tepki vermeye kolayca koşullanabilmektedir.Vaginal tepkiyi ortaya çıkarmakta sorumlu olan bu uyaran fiziksel bir hastalık, biliçli ya da biliçdışı bir korku,ve veya suçluluk gibi acı veren duygular,travmatik cinsel saldırılar, vaginismusun ortaya çıkması ve devam etmesi ile ilintilendirilmiştir.Çoğu kez hastalar cinsel ilişki sırasında ön sevişmeden zevk aldıklarını, vaginal ıslanmalarının olduğunu, hatta bazen klitorisin uyarılması ile orgazm yaşayabildiklerini ancak cinsel birleşme (penetrasyon: penisin vaginanın içine girmesi) sırasında birden kendilerini kastıklarını, eşlerini itip bacaklarını kapatarak ilişkiyi sonlandırdıklarını ifade etmektedirler. Yine çoğu kez erkek partner de orada bir duvarla karşılaştığını ifade eder. Çoğunlukla Vajinismuslu bayanlar vajinasının çok dar, kızlık zarlarının çok kalın olduğunu düşünürler. Vaginismus vaginal girişi engelleyen fiziksel sorunlardan ve cinsel birleşmede bulunmaya karşı geliştirilen basit fobik kaçınmadan ayırt edilmelidir.Vaginismus teşhisi sadece pelvik muayene ile konulabilir. Çoğu zaman kişi sexin özellikle ilk kez yapıldığında ağrılı olacağı beklentisi içindedir. Vajinismuslu bir bayan vajinal muayene yaptırmak üzere doktora gitmekte çoğu zaman zorluk yaşar. Eşi ilişkiye girmek üzere pozisyon almak istediğinde bu kasılma başlar. Bu durum refleksif bir şekilde başlar. Bu refleksif durum bilindışından kaynaklanır. Ve sadece doktor muayenesi ve cinsel ilişkiye girme esnasında ortaya çıkmaz. Vajinaya tanpon yerleştirme hatta vajinismus hastasının kendi parmağı bile bu ilkel refleks sistemini aktifleştirebilir.
Vajina girişi yaklaşık 2 cm uzunluğunda düz kaslardan oluşur. Vajinismus hastası yanlış bir algılama geliştirerek; vajina kaslarını sıkmakta, daraltmakta, sertleştirmekte ve ilişkiyi hemen hemen imkansızlaştırmaktadır. Vajinismus hastasının kendini sıkması sonucu kasılması nedeniyle vajinaya girebilecek doktor parmağı, penis veya kendi parmağının acı vereceği inancına kapılmaktadır. Bu kasılmalar diğer kas gruplarında da hissedilebilir.
Gerçekte cinsel ilişki için vajina kaslarının esnemesi ve genişleyebilmesi çok önemlidir. Kadın cinsel organı elastikiyeti nedeniyle erkek penisinin büyüklüğüne, küçüklüğüne ve kalınlığına inceliğine göre şekil almaktadır. Vagina; esneyebilir, düşündüğünüzde gereğinde vaginadan 3500 kiloluk bir bebek rahatlıkla çıkabildiğine göre bir penis rahatlıkla girebilmelidir. Yani vagina genişleyebilir, uzayabilir, lastik gibi esnektir. Bu nedenle vajinismus genital organların anormalliğinden kaynaklanmaz. Cinsel ilişkiye ve vajinaya yanlış anlam yüklemekten kaynaklanır.
Vajinismus’ un nedenlerine gelince: acı, ağrı korkusu, sexin kötü , ayıp ya da pis olduğu inanışları, yetersiz cinsel eğitim, ev yaşantısında katı ve dengesiz dini öğretilerin olması, çocuklukta şok edici cinsel görüntüye maruz kalmak, geçmişteki cinsel taciz, hamilelik korkusu, evde şiddet yaşantısı, aileye ilişkin korkular, bağlanma korkusu, kalıplaşmış olumsuz yargılar, taciz eden bir partnerin olması, güven eksikliği sayılabilir.
Vaginismus tedavisi
Öncelikle hasta mutlaka bir Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı tarafından muayene edilmeli ve anatomik bir sorun ekarte edilmelidir. Bazen gerçekten kızlık zarına ait sorunlar olabilir. Vajenin tam gelişmemesi, kısmı gelişmesi, vajinal septa (perde) olabilir. Anotomik nedenli vajinismus cerrahi operasyon ile jinekolog doktorlar tarafından tedavi edilir.
Anatomik bir sorun yok ise vaginismus tedavisinde birçok tedavi yöntemi vardır. Sıklıkla kullanılanlar bilişsel ve davranışçı yaklaşımlardır. Parmak egzersizleri, ayna egzersizleri, kendi vücudunu ve eşinin vücudunu tanımaya yönelik egzersizler, kegel egzersizleri, hipnoz, analitik yaklaşımlar, varoluşcu yaklaşımlar gibi.. Genelikle bu yöntemlerden birkaçı birlikte kullanılır. Klasik yöntemlerde çiftlerle uygulamaları istenen birtakım ev ödevleri verilir. Ayrıca vajen kaslarını gevşetme tekniği uygulanır.
Sonuç olarak tıbbı ilgilendiren birçok durumda olduğu gibi vajinismusda da hastalık yoktur hasta vardır ve kişiye özel bir tedavi stratejisi belirlenerek birkaç seansda tedavi sağlanır.